Rớt thảm hại trong năm 2008, có lúc xuống tới gần 33 USD/thùng so với mức cao kỷ lục 147,27 USD, giá dầu giao kỳ hạn được dự báo sẽ phục hồi mạnh và có thể đạt trung bình 60 USD/thùng trong năm 2009 do Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) sẽ cắt giảm sản lượng ở mức kỷ lục để đối phó với một cuộc suy thoái kinh tế tồi tệ nhất kể từ Đại chiến thế giới II.
Theo tính toán được đưa ra từ dự báo của 33 chuyên gia phân tích thị trường cung cấp cho Bloomberg, giá dầu thô trung bình năm 2009 sẽ tăng thêm 50% so với mức giá đóng cửa ngày hôm qua 29/12 là 40,02 USD/thùng.
Mức cắt giảm lượng cung tới 14%, tương đương 4,2 triệu thùng/ngày vừa được OPEC cam kết sẽ làm xói mòn lượng dự trữ dầu thô của Mỹ, bất chấp lượng dự trữ này lần đầu tiên trong vòng 25 năm qua đã tăng thêm tới 10% trong năm 2008.
Trong khi giá dầu tuột dốc từ mức kỷ lục 147,27 USD/thùng hồi giữa tháng 7 thì cũng là lúc Mỹ, Nhật Bản và Đức lần đầu tiên trong vòng 6 thập kỷ qua cùng lúc rơi vào suy thoái.
Cùng với sự suy thoái của các nền kinh tế lớn nhất thế giới và sự suy giảm nguồn thu đáng kể của các quốc gia xuất khẩu dầu mỏ, các kế hoạch đầu tư vào dàn khoan, nhà máy lọc dầu mới và các nguồn năng lượng thay thế khác bì trì hoãn, chậm lại hoặc huỷ bỏ, đe doạ nghiêm trọng tới nguồn cung năng lượng về sau này.
“Một khi ra khỏi cuộc khủng hoảng này, chúng ta sẽ thấy ngưỡng hỗ trợ giá dầu sẽ cao hơn nhiều so với mức 40 USD/thùng”, Sarah Emerson, Giám đốc điều hành của Công ty Energy Security Analysis Inc. tại Wakefield, Massachusetts nói.
“Sự suy giảm cầu đã xảy ra. Rất nhiều nhà phân tích đã nhận ra điều này rất muộn. Vào mùa hè tới, thị trường dầu chắc chắn sẽ đảo chiều”, Sarah Emerson nói.
Thống kê cho thấy, giá dầu trung bình trong năm 2008 đạt 100 USD/thùng - mức cao nhất kể từ khi dầu được đưa vào giao dịch tại sàn New York năm 1983.
Giá dầu đã giảm mạnh cùng với các loại hàng hoá khác từ đồng cho tới ngũ cốc trong nửa cuối năm 2008 khi mà nền kinh tế thế giới rơi vào một đợt suy thoái xuất phát từ một cuộc khủng hoảng tín dụng mà kết quả đã khiến các công ty tài chính lớn nhất thế giới thua lỗ và trích lập dự phòng tổng cộng 1.000 tỷ USD.
Các yếu tố khiến dầu tăng giá đang xuất hiện trở lại
“Yếu tố quyết định tới giá dầu trong năm 2009 sẽ là đợt suy thoái kinh tế sẽ còn kéo dài và xuống sâu tới mức nào”, Guy Caruso, người quản lý Uỷ ban Thông tin Năng lượng của Chính phủ Mỹ trong giai đoạn 2002 tới 9/2008 cho biết.
“OPEC đang nỗ lực hết mình để ngăn chặn đà suy giảm giá dầu nhưng những gì mà OPEC làm trong thời gian vừa qua là quá muộn vì mọi thứ đã tuột ra ngoài tầm kiểm soát. Nhu cầu về dầu sẽ còn suy giảm trong năm tới”, Caruso nói.
Cả OPEC và Cục năng lượng Mỹ đều dự báo nhu cầu dầu sẽ tiếp tục suy giảm trong năm 2009. Trong khi đó, Uỷ ban Năng lượng quốc tế (IEA) cho rằng nhu cầu tăng nhẹ 0,5% lên 86,3 triệu thùng/ngày.
Mặc dù nhu cầu có thể suy giảm trong năm 2009, nhìn chung các chuyên gia đều cho rằng có nhiều yếu tố khiến dầu sẽ tăng giá trở lại vào năm sau.
“Tất cả những yếu tố khiến dầu tăng giá đang xuất hiện trở lại”, Adam Sieminski, nhà kinh tế trưởng trong lĩnh vực năng lượng của Deutsche Bank tại Washington nói. “Kinh tế thế giới đã từng tăng mạnh, trong khi đó, dự trữ dầu và khả năng lọc dầu có hạn và những khủng hoảng địa chính trị như tại Iraq, Nigeria và Iran sẽ khiến giá dầu tăng”.