Hướng dẫn phương pháp MiX nhạc với VIRTUAL DJ
1_ Dụng cụ cho DJ:
_ Truớc hết, để có thể mix 2 bài hát bạn cần có 2 nguồn âm thanh. Trước giờ, DJs sử dụng một cặp Turntables (Bàn Xoay) hoặc một máy chơi CD 2 hộc (ta hay gọi là CDJ). Hiện nay, phần mềm mới được giới thiệu ra thị trường đồc chơi DJ có khả năng chơi MP3 Player. Những công cụ chỉnh nhạc (DJ Players) đc thiết kế chuyên biệt cho việc phối âm (mixing). DJ players ít nhất phải có khả năng điều chỉnh tốc độ của bài hát (đc hiểu là Pitch Control) và đánh dấu các điểm trên bài hát (đc hiểu là CUE points).
Tiếp theo, bạn cần một thiết bị hòa âm (audio mixer). Đây có thể là một mixer console thật hoặc là một phần mềm giả lập. Mixer là trung tâm của cả hệ thống DJ và là nơi những bài hát hòa quyện lại với nhau.
Cuối cùng, bạn cần một cái amply kèm theo một cặp loa và một cái tai nghe.
Nếu bạn mới tập làm DJ và ko muốn đầu tư vào thiết bị chuyên nghiệp bạn có thể dùng máy tính của mình để thay thế. Đó là sự thật, tất cả những gì bạn cần để bắt đầu ngay là một vài phần mềm hay, bạn có thể mua chúng dưới 200$ kèm theo một MP3 player 2 hộc cùng với một mixer ảo bên trong và các chức năng như là pitch control và CUE point (như đã nói ở trên)
Làm sao nối hệ thống chỉnh nhạc nếu ta ko xài máy tính:
- Nối ngõ output của thiết bị thứ nhất vào ngõ input 1 của mixer ( hoặc line 1)
- Nối ngõ output của thiết bị thứ hai vào ngõ input 2 của mixer (hoặc line2)
- Nối tín hiệu output của mixer đến tín hiệu input của amply (thường gọi là ngõ AU.
- Cắm tai nghe vào mixer.
Bạn cũng có thể dùng máy tính với một mixer gắn ngoài. Đặc biệt nếu bạn có sound card với 4 ngõ ra . Hầu hết sound card hiện nay đều chức năng này. Hoặc là bạn có thể gắn 2 sound card vào máy tính.
2_ Phân tích bài hát:
_ 99% các bài hát có cùng một cấu trúc như nhau. Một bài hát bắt đầu bằng phần intro và kết thúc bằng phần Exit (hay còn gọi là outtro). Những phần này chỉ có tiếng nhịp trống hoặc tiếng nhạc phát ra mà ko có lời. Đây thường là “sân chơi” của DJ. Là nơi tất cả sự phối hợp, hòa trộn (mixing) diễn ra.
_ Hình trên minh họa một bài hát
I: Intro.
V1,V2: Verse.
R: Refrein.
S: Solo.
E: Exit.
Djs tính độ dài của mỗi phần bằng số lượng nhịp trống đập. Quy luật “theo nhịp đập” áp dụng cho hầu hết các bài hát. Cố gắng đếm các nhịp đập trong mỗi phần và đưa 4 nhịp đập thành một nhóm 1-2-3-4…1-2-3-4…1-2-3-4…1-2-3-4
Thông thường độ dài của phần Intro, Refreins, Solo và Exit là 32 nhịp đập (8 lần đếm 1-2-3-4). Phần Verse là 64 nhịp đập mỗi phần. Đôi khi phần intro là 2 x 32 hoặc 3 x 32. Trong tất cả các trường hợp là bội số của 32.
Cũng có một vài ngoại lệ như có nhưng phần chỉ có 16 nhịp đập giữa phần Refrein và phần Verse 2.
Bài hát đuợc gọi là Track khi đuợc đưa vào máy.
3_ Mixing căn bản:
_ Ý tưởng căn bản là bắt đầu chạy track 2 trứơc khi kết thúc track 1 trong khi vẫn đang tiếp tục chơi. Vấn đề của DJ là khởi động track 2 với kết thúc track 1 thật chính xác, đồng bộ. Điều này thể hiện sự quan trọng trong việc hiểu rõ phân tích bài hát (phần 2). Ta đã thấy rằng phần intro của track 2 là 32 nhịp đập. Trên tay còn lại, phần exit của track 1 cũng có 32 nhịp đập. Thật lý tưởng, chúng ta cần kết hợp nhịp 1 của phần exit của track 1 với nhịp 1 của phần intro của track 2.
Hình ảnh trên cho thấy một sự kết hợp hòan hảo.
Graduation shows the beats (ko bít dịch sao để hiểu nữa. hic)
Về vấn đề này ta phải đối diện với 2 khó khăn:
_ Điều chỉnh track 2 làm sao để bắt đầu thật chính xác trên nhịp 1 khi chúng ta bấm nút PLAY. Bứơc này gọi là xác định điểm CUE và đc chuẩn bị (nghe trước trong tai nghe) trong khi track 1 vẫn đang đc chơi.
_ Điều chỉnh tốc độ của track 2: như vậy sẽ cho phép track 2 bắt đầu chính xác trên nhịp đập 1 của phần Exit của Track 1. Nếu tốc độ hoặc nhịp độ của track 1 nhanh hơn track 2, track 1 sẽ kết thúc truớc khi track 2 kết thúc phần intro. Cho nên bạn phải đồng bộ nhịp điệu của các tracks và điều này đc gọi là đồng bộ BMP (nhịp đập mỗi phút)
P/S: Buồn ngủ quá ko dịch típ đc! Để khi nào rảnh dịch típ cho anh em!
4_ Điểm CUE:
_ Nhằm mục đích bắt đầu track 2 tại thời điểm mong muốn (nhịp đập 1 của track 1) và kết hợp với nhịp đập đầu tiên, track 2 nên được đặt tạm ngừng và để sẵn sàng chơi ngay lập tức.
_ Trên Turntable (bàn xoay), nghe track 2 từ đầu và chờ đến nhịp đập thứ nhất. Sau đó giữ Vinyl trên cần edge (cái này ko biết rõ lắm vì chưa xài ko biết nói vậy đúng ko). Turntable nên để turning (có thể là cái cần xoay) ở dưới (dùng slipmat chèn giữa turntable và Vinyl để giảm bớt sự ma sát). Bạn có thể nhích nhẹ lên hoặc xuống Vinyl để đặt kim vào vị trí bắt đầu beat1. Khi track 1 vào phần exit, thả track 2 ra và nhịp đập sẽ kết hợp với nhau. Việc này đòi hỏi một số luyện tập lúc bắt đầu sau đó mọi việc sẽ trở nên tự nhiên hơn.
_ Trên máy CDJ hoặc phần mềm chơi MP3, nghe track 2 từ đầu và nhấn nút CUE khi bạn nghe nhịp đập thứ nhất. Lúc đó máy sẽ ở chế độ CUE. Nghĩa là nó sẽ ngừng track và đánh dấu phần lặp lại ở giây sau cùng của đoạn nhạc * để cho bạn biết vị trí chính xác của CUE. Sau đó bạn có thể di chuyển về trước hoặc sau để tăng độ chính xác bằng cách dùng JOG (cái miếng tròn tròn nhỏ nhỏ trên CDJ. ^.^ - có một số CDJ ko có cái này). Jog sẽ cho bạn xác định vị trí cực kỳ chính xác điểm CUE tại nơi bắt đầu beat 1. Một số thiết bị chơi chuyên nghiệp có tính năng tự động CUE vì thế nó có thể tự động tìm nhịp đập đầu tiên cho bạn và ngừng ngay tại điểm đó. Một số khác ghi nhớ lại điểm CUE mà bạn đặt vì thế khi bạn chơi những track giống nhau, điểm CUE sẽ tự động đc chọn. Một vài loại có thể ghi nhớ nhiều điểm CUE trên mỗi bài hát. Cuối cùng, khi track 1 vào phần Exit, thả Track 2 và nhịp phải đuợc kết hợp đồng thời.
_ Hình minh họa cho thấy vị trí chính xác nơi điểm CUE cần đuợc đặt trên track 2
Bước tiếp theo là điều chỉnh tốc độ nhịp đập của Track1 và Track2 khớp với nhau.
* có thể hiểu là phần mình đã đuợc nghe - tiếng beat1 - vì về sau có thể đặt CUE point tại các chỗ khác ko riêng gì beat1 của intro. Người dịch.
5_ Điều khiển Pitch:
Định nghĩa BPM: (viết tắt của cụm từ Beats Per Minute) Số nhịp đập trên mỗi phút. Số BPM thể hiện lại nhịp độ của bài hát. Còn gọi là tốc độ. Thông thường trong Disco, Dance, và Techno, BPM thường nằm giữa 110-150. Trance thì có số BPM cao hơn House hoặc Disco và House thì có số BPM cao hơn là Hip-Hop.
_ Khi 2 tracks đang được chơi, và nhịp đập đầu tiên đã đuợc đồng bộ. Tốc độ của Track 2 có thể đuợc điều chỉnh để giữ sự đồng bộ. Thực tế là, giữa 2 tracks ko phải lúc nào cũng có cùng số BPM. Trên các thiết bị chuyên nghiệp, DJ có thể thấy được số BPM đuợc tự động xuất ra trên màn hình. Số BPM sau đó có thể đuợc ghi nhớ lại trong máy. Một số phần mềm đếm số nhịp đập và tính toán số BPM cho bạn nhưng chậm và ko thật chính xác. (nhưng tui vẫn dùng vì mình đếm nhiều khi còn ko chính xác hơn. Hi hi)
_ Ko nên dựa vào số BPM có đuợc trên màn hình, thực ra những DJ chuyên nghiệp ko sử dụng cái đó. Họ thích mix theo cảm hứng. Đó là lý do tại sao trên Turntable ko có cái đó.
Ý tưởng chính là làm sao để có chung số BPM của 2 bài hát trước khi mở Volume của track 2. Vì thế nếu nhịp đập ở track 2 nhiều hơn bạn nên giảm xuống và nếu nó chậm bạn nên tăng nó lên.
Ví dụ này cho thấy trường hợp Track 2 quá chậm. Nó cần đuợc tăng lên để có thể bặt nhịp cùng track 1. Nếu ko track 1 sẽ kết thúc trước khi mở đầu phần Verse 1 của Track 2.
_ Việc tăng, giảm đc thực hiện bởi thanh điều khiển Pitch. Thông thường bạn có thể điều chỉnh Pitch thêm hoặc bớt 12%. Giá trị cao hơn 12% nên bỏ qua vì điều đó rất dễ làm hỏng bài hát.
_ Pitch cần được điều chỉnh chậm rãi và liên tục (ko phải là lúc nào cũng chỉnh mà là đã kéo thì phải kéo cho hết ko đuợc ngưng) khi volume được bật lên. Nếu ko bạn sẽ phải nghe nhưng tiếng méo mó như cuộn băng cũ phơi dưới nắng (có thể là effect mới chăng!?).
_ Đôi khi số BPM ngang nhau rồi thế nhưng vẫn còn delay (chậm) nhỏ giữa nhịp đập của track 1 và track 2. Trong trường hợp này thì phải thao tác để sử dụng nút Pitch Bend ( + và - ) để tạm thời tăng hoặc giảm Pitch mà ko cần phải điều chỉnh đồng bộ số BPM chỉ cần bạn giữ lên các nút. Khi bỏ tay ra, Pitch sẽ trở về giá trị trước. Ko phải máy nào cũng có Pitch Bend. Nó cho phép bạn tăng hoặc giảm pitch mà ko bị mất sự đồng bộ.
_ Điều chỉnh Pitch được xác định là phần khó nhất của việc MIX. Khi bạn thành công trong việc này bạn có thể bắt đầu công việc mix và mix đuợc hầu hết các thể loại nhạc.
P/S: Thật ra thì mình cũng chưa ngộ đuợc hết trong này nên cóp thể dịch ko đuợc tốt lắm. Mong các bạn đóng góp để các bạn mới có thể hiểu cặn kẽ hơn. Mới tham gia vào forum mong đuợc sự giúp đỡ của các DJ.
Với những gì đã học mình sẽ chia sẽ với các bạn những đặc điễm cơ bản và tempo của các TL nhạc dance.