Trang Chính
Ăn thịt người chết để bày tỏ tình yêu và lòng kính trọng
Tục ăn thịt người chết thường bị xem là dã man và mọi rợ. Tuy nhiên, ở bộ tộc Wari, lưu vực sông Amazon, đó lại là biểu hiện cao quý nhất về tình yêu và lòng tôn kính đối với người đã khuất. Nghi lễ ăn thịt ông bà giúp con cháu có thể lưu giữ mãi mãi hình ảnh của tiền thân trong mình.
Đó là kết luận của nhà nhân chủng học Mỹ Beth A. Conklin, Đại học Vanderbilt, Texas, dựa trên hàng loạt nghiên cứu về phong tục tập quán của các tộc người tuyệt chủng và sắp tuyệt chủng ở châu Mỹ.
Một số thành viên có tuổi thuộc bộ tộc Wari cho biết, họ vẫn thực hiện các nghi lễ ăn thịt người chết tới cuối những năm 60, trước khi nó bị cấm hẳn. Tuy nhiên, theo Conklin, tục lệ này có lẽ vẫn còn được duy trì lén lút đến ngày nay.
Nghi lễ ăn thịt người chết của tộc Wari khác hẳn với các quan niệm sai lầm của chúng ta về "tập quán ăn thịt đồng loại của bọn người mọi rợ vùng Amazon". Trước nay, các nhà nhân chủng học vẫn giải thích rằng, tục ăn thịt người xuất phát từ việc dân cư ở đây thiếu chất dinh dưỡng. Hoặc có quan điểm cho rằng, họ muốn hút sức lực, trí tuệ và lòng dũng cảm của người đã khuất. Hoặc đơn giản đó chỉ là biểu hiện của thú tính còn sót lại trong người, ví dụ như chó sói chẳng hạn, vẫn ăn thịt đồng loại để sống.
Tuy nhiên, người Wari quan niệm rằng, con cháu sẽ phạm tội bất hiếu nếu đem thân xác của người chết chôn xuống đất bẩn và để thối rữa ở đó. Linh hồn con người ngự trị ở thân xác, vì vậy việc tiếp nhận xác chết bằng cách ăn thịt là để "giữ mãi linh hồn và trí tuệ của người chết ở thân xác của người sống".
Tục lệ Wari cho rằng, điều dằn vặt người chết lớn nhất là nỗi nhớ về trần thế. Vì vậy, cùng với việc ăn thịt, tất cả những thứ liên quan đến người chết như nhà cửa, đồ đạc... đều bị đốt hết, nhằm giúp linh hồn không nhớ về thân xác và các vật dụng của mình nữa. Nhờ vậy, người chết có thể yên nghỉ dưới âm phủ (người Wari cho rằng, người chết sẽ về cõi thần tiên ở dưới đất, chứ không phải ở trên trời).
Một số huyền thoại Wari kể rằng, sau khi đã an lạc dưới âm phủ, linh hồn của ông bà vẫn thỉnh thoảng về thăm trần thế. Nếu con cháu gặp khó khăn, linh hồn này sẽ đầu thai thành con chồn mactet (giống như con lợn nòi, là nguồn cung cấp thịt chủ yếu cho người Wari). Nhằm những lúc con cháu đi săn, chồn "ông bà" sẽ hiện ra làm con mồi, cung cấp thịt, giúp con cháu chống đói.
